ခိုင်ဇော် ရေးတယ်။
Border News Agency
မြောက်ဦး၊ ဇွန် ၂၉။
ဇွန်လကုန်ခါနီးပြီ။ လယ်သမားတွေ လယ်ယာထွန်ယက်ချိန် ထက်ဝက်ကျိုးပြီဖြစ်ပေမယ့် ကျယ်ပြောလွန်းတဲ့လယ် ကွင်းတလျှောက် လယ်ထွန်နေကြသူ လူအနည်းငယ်သာ တွေ့ရပါတယ်။
မျက်စိတဆုံးလှမ်းကြည့်မှလယ်ထွန်နေသူအုပ်စုငယ် နှစ်စု၊ သုံးစုခန့်သာတွေ့ရပါတယ်။
အရင်နှစ်တွေတုန်းကဆိုရင်တော့ လှမ်းအော်ကြားရုံအကွာအဝေးတိုင်းမှာ လယ်ထွန်နေသူအုပ်စုတွေ တွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်။
ဟိုဖက်အုပ်စုနဲ့ဒီဘက်အုပ်စုလှမ်းအော်၊ နောက်ပြောင်သံတွေ ညံနေခဲ့တဲ့အာရက္ခဒေသက မိုးဦးကာလလယ်ထွန်ချိန်၊ဒီနှစ်မှာတော့ မတွေ့ရတော့ဘူး။
လယ်သမားတွေဟာ သူတို့ပိုင်ဆိုင်တဲ့ လယ်ယာမြေအားလုံးကို အပြည့်အ၀ မထွန်ယက်ကြတော့ပြီ။
ဝမ်းစာစားလောက်ရုံ၊လယ်မြေအနည်း ငယ်ကိုသာထွက်ယက်ကြတော့တယ်လို့ တောင်သူလယ်သမားတွေက ဆိုကြပါ တယ်။
စပါးစိုက်လယ်ယာမြေဧကတဆယ့်နှစ်သိန်းကျော်ရှိတဲ့ အာရက္ခဒေသမှာဒီနှစ်မှာထွန်ယက်စိုက်ပျိုးကြမယ့်မြေထက် ဝက်ပင်မရှိနိုင်ဘူးလို့ တောင်သူလယ် သမားတွေက ခန့်မှန်းတွက်ချက်ထားကြပါတယ်။
အဲဒီလိုစပါးစိုက်လယ်ယာမြေပမာဏ လျော့နည်းသွားတာဟာ လယ်ယာလုပ်ငန်းသုံး သွင်းအားစုစျေးကြီးတာ၊ အလုပ်သမားခ စျေးမြင့်တာ၊ လယ်ယာထွက်ကုန်စပါးတွေ၊ ဆန်တွေရောင်းမထွက်တာ၊ ဒေသမတည်ငြိမ်တာတွေကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။
အာရက္ခဒေသမှာ မိုးဦးကာလမိုးခေါင်ပြီး မိုးနှောင်းပိုင်းမုန်တိုင်းဝင်ခဲ့တဲ့ ၂၀ ၂၂ ခုနှစ်၊ မိုခါမုန်တိုင်းဝင်ရောက်တိုက် ခတ်ခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကစပြီး စပါးစိုက်ဧကဆက်တိုက်လျော့ကျလာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ စပါးစိုက်ဧကဆယ်သိန်းဝန်းကျင်ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာတော့ ကိုးသိန်းနီးပါးသာရှိခဲ့ပါတော့တယ်။
အဲဒီနောက် ၂၀၂၃ ခုနှောင်းပိုင်း တိုက်ပွဲတွေအပြင်းအထန်ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ၂၀၂၄ ခု မိုးဦးကာလမှာတော့ စပါးစိုက်ဧကဟာ အာရက္ခဒေသအတိုင်းအတာနဲ့ထက်ဝက်ထိလျော့ကျသွားခဲ့ကာဧကခြောက်သိန်းဝန်းကျင်သာ ရှိခဲ့တယ်လို့ တော င်သူလယ်သမားတွေက ဆိုကြပါတယ်။
အဲဒီလိုလယ်ထွန်နေသူအနည်းငယ်ထဲမှာ မင်းပြားမြို့နယ်၊ကြောင်ရှည်ချောင်းကျေးရွာမှ ဦးစံကျော်လည်းပါဝင်ပါတယ်။
သူဟာ လယ်ဧကသုံးဆယ်ကျော်ရှိတဲ့အထဲဒီနှစ်မှာ ခြောက်ဧကခန့်ကိုသာထွန်ယက်ဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတ ယ်။
ဒါဟာ ဦးစံကျော်ပိုင်တဲ့ လယ်မြေရဲ့ ငါးပုံတပုံဝန်းကျင်ကိုပဲ ထွန်ယက်တော့မယ့်အခြေအနေပါ။
“မနှစ်က အရင်းလည်းမရ၊အဖျားလ ည်း မရလိုက်တော့ ဒီနှစ်မထွန်ရဲတော့ဘူး။” လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
ဦးစံကျော်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က လယ်ဧက တဆယ်ကျော် ထွန်ယက်နိုင်ခဲ့ပါသေးတယ်။
အဲဒီတုန်းက တိုက်ပွဲနဲ့တိုးသွားတာရယ်၊ မိုးနှောင်းကာလ ဆားငံရည်ဝင်သွားတာရယ်ကြောင့် စပါးထွက်နှုန်းသိသိသာ သာ ကျဆင်းခဲ့ပြီး စိုက်ပျိုးထားတဲ့ စ ပါးခင်းအားလုံးကိုလည်း ရိတ်သိမ်းနိုင်ခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။
စပါးဆယ်ဧကမှာ တင်းနှစ်ရာဝန်းကျင်သာ ရိမ်သိမ်းရရှိခဲ့တယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
ပုံမှန်ဆိုရင်တော့ စပါးဆယ်ဧက စိုက်ရင် အနည်းဆုံးတင်းငါးရာဝန်းကျင် ထွ က်ရှိခဲ့တာလယ်ယာမြေတွေဖြစ်ပါတ ယ်။
အဲဒီအပြင် ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဓါတ်မြေဩဇာစျေးဟာလည်း အလွန်ကြီးနေခဲ့တာကြောင့် စပါးအထွက်တိုးစေဖို့ ဓါတ်မြေ ဩဇာပင် မကူခဲ့ရပါဘူး။
အဲဒါကြောင့် ဒီနှစ်မှာ မိသားစုဝမ်းစာ လောက်ငှရုံအတွက်သာ ရည်ရွယ်ထွန် ယက်စိုက်ပျိုးရတာလို့ ဦးစံကျော်က ပြောပါတယ်။
ဦးစံကျော်နည်းတူ အာရက္ခဒေသက လယ်သမားအများစုဟာလည်း သူတို့ပိုင် လယ်ယာမြေတွေအားလုံးကို အပြည့်အ၀ထွန်ယက်နိုင်တာမရှိပါဘူး။
အာရက္ခဒေသမှာ ဓါတ်မြေဩဇာအဖြူတအိတ်ကို နှစ်သိန်းနီးပါး၊သုံးမျိုးစပ်ဓါတ်မြေဩဇာတအိတ်ကို ငါးသိန်းနီး ပါးထိရှိနေပြီး ဒီဇယ်ဆီတပေပါကိုတော့ ကျပ်သိန်းနှစ်ဆယ်နီးပါး ရှိနေပါတယ်။
အဲဒီအပြင် နေ့စားအလုပ်သမားခတွေဟာလည်း တိုးလာနေတဲ့ကုန်စျေးနှုန်းနဲ့အတူ မြင့်တက်နေတယ်လို့လယ်သမားတွေက ဆိုကြပါတယ်။
အဲဒီလိုစျေးတက်နေတဲ့သွင်းအားစုတွေ၊ လယ်ယာတွေထွန်ယက်စိုက်ပျိုးမယ်ဆိုရင် ရာသီဥတုပုံမှန်ဖြစ်ပြီး စပါးအ ထွက်ကောင်းရင်လည်း အမြတ်အစွန်းများများစားစား ရမှာမဟုတ်ဘူးလို့ လယ်သမားအရေးဆောင်ရွက်သူတွေနဲ့ လယ်သမားတွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။
အဲဒါကြောင့် ဒီနှစ်မိုးစပါးစိုက်ရာသီအတွင်း စပါးစိုက်တောင်သူဟာ အရင်နှစ်ကထက်ပင် လျော့နည်းသွားနိုင်ပြီး ပြ ည်တွင်းစပါးအထွက်နှုန်းဟာလည်း သိသိသာသာကျဆင်းသွားမှာဖြစ်တယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။
စပါးအထွက်နှုန်းကျခဲ့ရင် လူဦးရေသုံးသန်းဝန်းကျင်ရှိတဲ့ အာရက္ခဒေသမှာစားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုကိုပါ ထိခိုက်လာနိုင်ပြီး စပါးစျေး၊ဆန်စျေးဟာလည်း မြင့်တက်လာနိုင်မယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။
အာရက္ခဒေသက လယ်သမားတွေလက်ထဲမှာ ရောင်းမထွက်သေးတဲ့ လက်ကျန်စပါးတွေကျန်နေပေမယ့် စပါးပေါ်ချိန်ရောက်ဖို့ အနည်းဆုံးခြောက်လဝန်းကျင်လိုသေးတာမို့ နှစ်ဝက်စာဆန်ရိက္ခာလိုအပ်နေအုံးမှာပါ။
“ဒီနှစ်အတွက် ဆန်ရိက္ခာလောက်နိုင်ပေမယ့် စပါးစိုက်သူနည်းသွားရင် နောက်နှစ်ရိက္ခာအတွက် စိုးရိမ်ရတယ်။” လို့ တောင်သူလယ်သမားအရေးဆောင် ရွက်နေတဲ့လယ်သမားတဦးက ခန့်မှန်းသုံးသပ်ပါတယ်။
အာရက္ခဒေသမှာ အိုးပစ်၊အိမ်ပစ်ထွက် ပြေးလာကြရတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်ဒုက္ခသ ည်ခြောက်သိန်းကျော်ရှိနေပြီး အများစုဟာ လက်လုပ်လက်စား၊ပင်ပန်းဆင်းရဲသူတွေဖြစ်ကြတာမို့ အာရက္ခဒေသမှာ
စပါးထွက်နှုန်းကျပြီး စျေးတက်လာခဲ့ရင် စစ်ဘေးရှောင်တွေဟာ အငတ်ဘေးဒဏ်ပထမဆုံးကြုံတွေ့ရသူတွေဖြစ် လာမှာပါ။
စစ်ဘေးရှောင်တွေဟာ နိုင်ငံတကာလူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာအကူအညီတွေမရကြတာမို့ စားဝတ်နေရေးအခက်အခဲတွေကို ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။
ဆီ၊ ဆား၊ ငရုတ်၊ ကြက်သွန်၊ သားငါး စတဲ့အခြေခံစားသောက်ကုန်ပစ္စည်းတွေ စျေးတက်နေသလို ဆန်စျေးပါ ထပ်တ က်လာခဲ့ရင် အငတ်ဘေးမလွဲမသွေကြုံ လာရမှာဖြစ်တယ်လို့ စစ်ဘေးရှောင်တွေက ဆိုကြပါတယ်။
“ဆန်တခုတော့ သက်သက်သာသာနဲ့ရစေချင်တယ်။” လို့ ပေါက်တောမြို့နယ်မှစစ်ဘေးရှောင်အမျိုးသမီးတဦးက ပြောပါတယ်။
အဲဒါကြောင့် ပြည်တွင်းရိက္ခာဖူလုံမှုကို မထိခိုက်ရအောင် အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန်ရေးအစိုးရဟာ လယ်သမားတွေကို လိုအပ်တာတွေကူညီထောက်ပံ့ပေးဖို့လိုအပ်တယ်လို့ တိုက်တွန်းတော င်းဆိုကြပါတယ်။
လယ်သမားတွေလိုအပ်တဲ့သွင်းအားစုတွေကို စျေးသက်သက်သာသာနဲ့ရနိုင်စေဖို့ ကူညီတင်သွင်းပေးတာ၊စက်ယ န္တရားတွေနဲ့ကူညီထွက်ယက်ပေးတာ၊ လယ်ယာထွက်ကုန် စပါး၊ဆန်တွေအ တွက် စျေးကွက်ဖန်တီးပေးတာစတဲ့အ ကူအညီတွေပေးဖို့ လိုအပ်နေတာပါ။
အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန်ရေးအစိုးရဟာ စစ်ဒေသအလိုက် ဓါတ်မြေဩဇာတွေ ခွဲတမ်းချပေးပြီး သက်သာတဲ့စျေးနှုန်းနဲ့ရောင်းချပေးနေတယ်လို့ နီးစပ်သူတွေဆီက ဆိုကြပါတယ်။
ဒါပေမယ့် မြေပြင်မှာတော့ အောက်ခြေအုပ်ချုပ်ရေးဝန်ထမ်းတွေက စျေးတင်ရောင်းပေးနေတာတွေ ရှိနေတယ်လို့ အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။
“အခုထိတော့ ဒီဖက်ကို မရောက်သေးဘူး။ တခြားဖက်တွေမှာတော့ စျေးတင်ရောင်းနေတယ်ကြားတယ်။” လို့ ပေါက်တောမြို့နယ်မှလယ်သမားတဦးက ပြောပါတယ်။
အာရက္ခပြည်သူအများစုရဲ့သက်မွေးလုပ်ငန်းဖြစ်တဲ့ လယ်ယာလုပ်ငန်းဟာ အစိုးရအနေနဲ့ဦးစားပေးကူညီရမယ့် လုပ်ငန်းဖြစ်ပြီး အစိုးရမကူညီခဲ့ဘူးဆိုရင် နောက်ဆက်တွဲအငတ်ဘေးတွေနဲ့ ကြုံရနိုင်တယ်လို့အတွေ့အကြုံရင့်လ ယ်သမားတွေက ဆိုကြပါတယ်။
လယ်ယာလုပ်ငန်းကို ကူညီပေးတာဟာပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုတန်ဖိုးကိုလည်း မြင့်တင်ရာရောက်မယ်လို့ အာရက္ခပြ ည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။
အာရက္ခလယ်သမားတွေအတွက် သွင်းအားစုတွေ စျေးသက်သက်သာသာနဲ့ရနိုင်အောင် ကူညီတင်သွင်းပေးတာအပြင် ထွက်လာတဲ့စပါးတွေရောင်းထွက်နိုင်အောင် ပြည်ပနိုင်ငံတွေဆီ တင်ပို့နိုင်ရေးလမ်းကြောင်းတွေလည်း လုပ်ပေးဖို့လိုအပ်တယ်လို့ ထောက်ပြကြပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ပုံမှန်နှစ်တွေတုန်းကဆိုရင် အာရက္ခဒေသမှစပါးတွေဟာ ပြည်မဘက်တွေ၊ဘင်္ဂလာဒေ့ရှ်နိုင်ငံဆီ တင်ပို့ရောင်း ချခဲ့နိုင်တာမို့ ထွက်လာတဲ့စပါးတွေအ ကုန်လုံးဟာ ရောင်းထွက်၊စျေးကောင်းရခဲ့ကြပါတယ်။
ခုနှစ်တွေအတွင်းမှာတော့ စစ်ကောင်စီတပ်က ဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းတွေ ပိတ်ထားတာမို့ တင်ပို့ရောင်းချဖို့ အဆင်မပြေနိုင်ကြတော့တာပါ။
လယ်သမားတွေဟာ ဦးစံကျော်လို မိသားစုဝမ်းစာလောက်ငှရုံသာ ထွန် ယက်စိုက်ပျိုးကြတာမို့ လယ်ပိုင်မဟု တ်တဲ့အခြေခံလက်လုပ်လက်စားတွေအတွက်လည်း ဝမ်းစာဆန်ရိက္ခာခက်ခဲသွားနိုင်ပါတယ်။
“ဒီဘက်မှာက အကုန်လုံးကိုယ့်တစားစားလောက်ပဲထွန်ကြတယ်။လယ်ရှိရင် တောင် လုံး၀မထွန်တဲ့သူလည်းရှိတယ် ။ကျွန်တော်ဆို လုံး၀မထွန်တော့ဘူး။” လို့ ပေါက်တောမြို့နယ်တောင်ပိုင်းမှ လယ်သမားတဦးကဖြစ်တဲ့ ဦးခင်မောင်က ပြောပါတယ်။
ဦးခင်မောင်မှာ လယ်ယာမြေဧကနှစ်ဆ ယ်နီးပါးရှိပြီး ကိုယ်တိုင်လည်း လယ်ထဲမှာ အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့တာကြောင့် အမြတ်အစွန်းမရမှာ၊အရှုံးပေါ်မှာ စိုးရိ မ်ပြီး မထွက်တော့တာလို့ ဆိုပါတယ်။
“ရှိတာလေးပဲ စားနေတော့မယ်။ လယ်ထလုပ်မှပိုရှုံးတယ်ဖြစ်အုံးမယ်။မနှစ်ကတော်တော်ရှုံးတယ်။” လို့ ဦးခင်မော င်က ပြောပါတယ်။
အဲဒီလို လယ်သမားတွေ လယ်ယာလုပ် ငန်းမလုပ်ကြတော့တဲ့အခါ လယ်ယာလုပ်ငန်းကို မှီခိုနေကြရတဲ့ နေ့စားအလု ပ်သမားတွေဟာလည်း အလုပ်ပျောက်ကြရပါတော့တယ်။
ပုံမှန်ကာလတုန်းကဆိုရင်လယ်ယာလု ပ်ငန်းကိုမှီခိုပြီး မြတ်နုတ်၊ကောက်စိုက် နေ့စားလုပ်ကာ မိသားစုဝမ်းရေးဖြေရှင်းခဲ့ရတဲ့ မိသားစုတွေဟာ ဝမ်းရေးလောက်ငှဖူလုံကာ အတန်အသင့်အဆ င်ပြေခဲ့ကြပါတယ်။
“ဒီမှာက မြို့တွေလို တခြားအလုပ်လည်းမရှိဘူးလေ။ မြက်ချေးနင်း(မြက်နုတ်)။ ကောက်စိုက်ပြီး သားသမီးတွေ ကိုကျွေးလာတာ။အခု အလုပ်လုံး၀ကို မလုပ်ရတော့ဘူး။” လို့ မင်းပြားမြို့နယ်မှနေ့စားအလုပ်လုပ်နေတဲ့ အမျိုးသမီးတဦးက ပြောပါတယ်။
အဲဒါကြောင့် အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန် ရေးအစိုးရအနေနဲ့လယ်သမားတွေကို အတတ်နိုင်ဆုံးကူညီပေးဖို့လိုအပ်တယ်လို့ အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတ ယ်။
အဲဒီအပြင် လယ်ယာပိုင်ရှင်တွေ အရင်းမစိုက်နိုင်လို့မထွန်ယက်ဘဲချန်လှပ်ထားတဲ့လယ်ယာမြေတွေကို အစိုးရအနေနဲ့ အရေးပေါ် ဆန်ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် စိုက်ပျိုးသင့်တယ်လို့လည်း ထောက်ပြသူတွေ ရှိပါတယ်။
“လယ်သမားတွေကို ကူညီဖို့အခက်အခဲရှိရင်တောင်စက်ကြီးတွေနဲ့ဖြစ်ဖြစ် အစိုးရက ထွန်သင့်တယ်။ရှားလာရင် စျေးသက်သက်သာသာနဲ့ ထုတ်ရောင်းပေ့ါ၊ အစိုးရမှာ တာဝန်အပြည့်အ၀ရှိတယ်လေ။” လို့ လယ်သမားအရေးကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသူတဦးက ထောက်ပြပါတယ်။
အခြေခံစားသောက်ကုန်စျေးနှုန်းမြင့်တက်တာအပါအဝင် အထွေအထွေအကျပ်အတည်းတွေကြုံနေရပြီး ဆန်စပါးအများဆုံးထွက်ခဲ့တဲ့အာရက္ခပြည်မှာ ဆန်ရိက္ခာရှားပါး၊ အငတ်ဘေးမကြုံရစေဖို့ ခုကတည်းက ပြင်ဆင်တွက်ဆကာ ကူညီပေးဖို့ လိုအပ်ပါတော့တယ်။
အဲဒီလိုအချိန်မီ မကူညီနိုင်ခဲ့ဘူးဆိုရင်တော့ ဆန်စပါးပေါများခဲ့တဲ့ အာရက္ခဒေသမှာ ရိက္ခာရှားပါး၊ အငတ်ဘေးနဲ့ မလွဲမသွေကြုံလာရနိုင်တယ်လို့ လယ်သမားအရေးဆောင်ရွက်နေသူတွေနဲ့ လယ်သမားတွေက ထောက်ပြနေကြ ပါတယ်။
