အာရက္ခတပ်တော်(AA)ထိန်းချုပ်ထားတဲ့မောင်တောမြို့နယ်၊ ကညင်ချောင်းစီးပွားရေးဇုန်မှတဆင့် အာရက္ခ-ဘင်္ဂလာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးပြန်လည်ပတ်နေတယ်လို့ မောင်တောမြို့နယ်မှကုန် သည်ကြီးတွေနဲ့မောင်တောဒေသခံတွေက အတည်ပြုပြောကြပါတယ်။
အဲဒီကညင်ချောင်းစီးပွားရေးဇုန်မှဆန်၊သစ်စတာတွေကို အဓိကတင်ပို့နေပြီး ဘိလပ်မြေ၊အာလူးစတဲ့ပစ္စည်းတွေကို အဓိကပြန်လည်တင်သွင်းနေကြတယ်လို့ ကုန်သည်တွေက ဆိုကြပါတယ်။
အဲဒီအာရက္ခ-ဘင်္ဂလာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန်ရေးအစိုးရကဦးဆောင်ပြုလုပ်နေတာဖြစ်ပြီး အာရက္ခကုန်သည်ကြီးများအသင်းကစီမံလုပ်ဆောင်နေကြတယ်လို့လည်း ဆိုကြပါတယ်။
အဲဒီကညင်ချောင်းစီးပွားရေးဇုန်ဆိပ် ကမ်းမှကုန်စည်စီးဆင်းမှုတွေနေ့စဥ်ပုံမှန်ရှိနေပေမယ့် လိုအပ်ချက်တွေအ များကြီးရှိနေသေးတာမို့ နှစ်နိုင်ငံအစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေ သေချာဆွေးနွေးသဘောတူညီမှုတွေလိုအပ်နေသေးတယ်လို့ အာရက္ခကုန်သည်တွေက ဆိုကြပါတယ်။
“ခုကနားလည်မှုအဆင့်နဲ့အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်နေကြတာပါ။နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီချက်တွေနဲ့သေချာလုပ်နိုင်ရင်ပိုအဆင်ပြေပါမယ်။နောက်ပြီးဒေသထွက်ကုန်များများထွက်အောင်လုပ်ပြီး
များများတင်ပို့နိုင်ရင်ပိုအဆင်ပြေပါမယ်။ခုကအဆင်ပြေသလိုရသလောက်လုပ်နေကြတာပါ။” လို့ မောင်တောမြို့မှ ကုန်သည်တဦး Border News Agency ကိုပြောပါတယ်။
အာရက္ခအဆုံးအဖြတ်စစ်ပွဲစတင်ခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊နိုဝင်ဘာလကတည်းက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့တင်ပို့နေတဲ့ကုန်သွယ်ရေးတွေရပ်တန့်သွားခဲ့ပေမယ့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊နှစ်စကတည်းက ပြန်လည်ကုန်သွယ်နေကြတာဖြစ်တယ်လို့ကုန်သည်ကြီးတွေနဲ့မောင်တောဒေသခံတွေက ဆိုကြပါတယ်။
အာရက္ခ-ဘင်္ဂလာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းတွေရှိတဲ့မောင်တောမြို့နယ်တခုလုံးကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်၊ဒီဇင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့က အာရက္ခတပ်တော်မှအပြီးသတ်တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒီနောက် အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန်ရေးအစိုးရက အာရက္ခ-ဘင်္ဂလာနယ်စပ်ကို ပြန်လည်စတင်လုပ်ဆောင်နေကြတာဖြစ်ပြီး အာရက္ခတပ်တော်(AA)တပ်မှူးချုပ်၊ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ယောက်ခမ၊ ဦးစံကျော်လှဥက္ကဠတာဝန်ယူထားတဲ့ဗဟိုအာရက္ခကုန်သည်ကြီးများအသင်ကကုန်သွယ်ရေးကိစ္စတွေကို စီမံလုပ်ဆောင်နေတာလို့ ကုန်သည်ကြီးတွေနဲ့အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။
အာရက္ခတပ်တော်ထိန်းချုပ်ထားတဲ့အာရက္ခ-ဘင်္ဂလာနယ်စပ်အပြင် အာရက္ခ-အိန္ဒိယနယ်စပ်မှလည်း ကုန်သွယ်ရေးတွေ ပြုလုပ်နေကြသလို အာရက္ခနယ် ခြားဒေသတွေကလည်း ကုန်သွယ်ရေး
တွေကို အဆင်ပြေသလိုပြုလုပ်နေကြပြီလို့ ကုန်သည်ကြီးတွေနဲ့အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။
ဒါပေမယ့် တိုက်ပွဲတွေရှိနေသေးတာမို့ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး၊အခွန်ကိစ္စတွေအပါအဝင် စိန်ခေါ်မှုတွေအများကြီးရှိနေသေးသလို လမ်း၊တံတား၊အခြေခံလိုအပ်ချက်တွေလည်း အများကြီးရှိနေသေးတယ်လို့ ကုန်သည်ကြီးတွေနဲ့အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။
အဲဒီအပြင် အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန် ရေးအစိုးရမှာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအပါအဝင်စီးပွားရေးဆိုင်ရာဥပဒေတွေ၊မူဝါဒတွေ၊အခွန်မူဝါဒ၊တိတိကျကျရေးဆွဲထုတ်ပြန်ထားဖို့လိုအပ်သလို ကုန်သည်တွေ၊ အာရက္ခပြည်သူတွေကို တန်တူအခွင့်အရေးပေးသင့်ပြီး စီးပွားရေးလက်ဝါကြီးအုပ်မှုတွေမဖြစ်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ကုန်သည်ကြီးတွေနဲ့အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။
“ကုန်သည်တွေရော့၊ပြည်သူတွေပါဘာတွေလုပ်ရမလဲသေချာသိထားရင်ပိုကောင်းပါတယ်။နီးစပ်ရာ၊ခင်မင်ရာလုပ်ခွင့်ပေးထားတာထက်အကုန်လုံးကိုတန်းတူအခွင့်အရေးပေးသင့်ပါတယ်။ဘယ်ကုန်ပစ္စည်းကိုအခွန်ဘယ်လောက်ဆောင်ရမှာကအစပါ။အဓိကစီးပွားရေးလက်ဝါးကြီးမအုပ်ဖို့လိုပါတယ်။” လို့ အာရက္ခကုန်သည်ကြီးတဦးက Border News Agency ကို ပြောပါတ ယ်။
အာရက္ခအဆုံးအဖြတ်စစ်ပွဲမှာ အာရက္ခတပ်တော်ဟာ ပလက်ဝဒေသအပါအဝင်မောင်တော၊ဘူးသီးတောင်၊ရသေ့တောင်၊ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ကျောက်တော်၊မြောက်ဦး၊မင်းပြား၊မြေပုံ၊ပေါက်တော၊ရမ်းဗြဲ၊သံတွဲ၊တောင်ကုတ်၊အမ်း၊ဂွမြို့နယ်တွေကို အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားပါတယ်။
အာရက္ခတပ်တော်ထိန်းချုပ်ထားတဲ့နေ ရာတွေမှာ အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန် ရေးအစိုးရအဖြစ်အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားတွေဖော်ဆောင်နေပြီး အုပ်ချုပ်ရေး၊တရားစီရင်ရေး၊ပညာရေး၊ကျန်းမာရေး၊ စီးပွားရေး၊မြေယာ၊အခွန်၊လူဝင်မှု၊ရဲလုပ်ငန်း၊မီးသတ်၊စာနယ်ဇင်းစတာတွေအပါအဝင် အစိုးရဖွဲ့စည်းပုံလိုအပ်ချက်တွေကို ဖော်ဆောင်နေတယ်လို့ အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန်ရေးအစိုးရ အဖွဲ့ဝင်တွေက ဆိုကြပါတယ်။
အာရက္ခတပ်တော်တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ရမယ့် စစ်တွေ၊ကျောက်ဖြူ၊မာန်အောင် သုံးမြို့နယ်သာကျန်နေပြီး ကျောက်ဖြူမြို့နယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေ မကြာခဏဖြစ်နေသလို စစ်တွေမြို့နယ်မှာလည်း နှစ်ဘက်စစ်ရေးတင်းမာနေကြတယ်လို့ အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။
အဲဒီမောင်တောနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအပါအဝင် အာရက္ခတပ်တော်ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေမှာ အာရက္ခပြည်သူ့အစိုးရရဲ့အကောက်ခွန်နဲ့အခွန်ဌာနက သွင်းကုန်ပစ္စည်းတွေတန်ဖိုးရဲ့သုံးရာခိုင်နှုန်းကိုအခွန်ကောက်ယူနေတယ်လို့ အာရက္ခကုန်သည်တွေနဲ့အာရက္ခပြည်သူတွေကဆိုကြပါတယ်။
အာရက္ခ-ဘင်္ဂလာနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို ကညင်ချောင်းစီးပွားရေးဇုန်ဆိပ်ကမ်းအပြင် တခြားအနည်းဆုံးငါးနေရာကလည်း နားလည်မှုတွေနဲ့ကုန်သွယ်နေကြသလို ကျွဲ၊နွား၊ဆိတ်အပါအဝင် ဂဏန်း၊ငါး၊တခြားထွက်ကုန်တချို့ကိုတင်ပို့နေကြပြီး စားသောက်ကုန်၊လူသုံးကုန်၊ဆေးဝါးတွေကို တင်သွင်းနေကြတယ်လို့ အာရက္ခကုန်သည်တွေနဲ့အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။
