မောင်တူရေးသည်။ Border News Agencyမြောက်ဦး၊ဇွန် ၂၁။ အာရက္ခဒေသနေ အာရက္ခပြည်သူလူထုသည် အချက်အလက်သိပိုင်ခွင့်(Right to Know) ဆုံးရှူံးနေသည်မှာ ကာလကြာနေခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ထိုပြင် အာရက္ခဒေသ၏အပြင်ဘက်သို့ သွားလာခွင့်(Right to Leave) ကိုလည်း ထပ်မံဆုံးရှူံးခံထားကြရသည်။ ထိုကဲ့သို့အချက်အလက်သိပိုင်ခွင့်အားဆုံးရှူံးခြင်းနှင့် ...

အပိုင်း (၁) အာရက္ခပြည်သူတွေဟာ ၂၁ ရာစု၊ဒီနေ့ခေတ်မှာ “ရက္ခိုင့်ဘုရင့်နိုင်ငံတော်” ဘာကြောင့်ရှိခဲ့တာလဲဆိုတဲ့မေးခွန်းထက် ပစ္စုပ္ပန်နဲ့အနာဂတ်မှာ “ခေတ်သစ်နိုင်ငံတော်” ကို ဘယ်လိုထူထောင်ကြမှာလဲ ဆိုတဲ့မေးခွန်းကိုသာ ပိုပြီးစိတ်ဝင်စားကြပါတယ်။ ''ရက္ခိုင့်ဘုရင့်နိုင်ငံတော်'' ဆိုတဲ့ခေါင်းစဥ်ဟာ “သမိုင်းဆိုင်ရာ” မေးခွန်းဖြစ်ပေမယ့် သမိုင်းအထောက်အထားတွေနဲ့ဖြေဆိုဖို့ကြိုးစားတာထက် သီအိုရီအခြေခံတွေပေါ်မှာပဲ ချဥ်းကပ်ရင်းဖြေဆိုမှာဖြစ်ပါတယ်။  ...

အာရက္ခတပ်တော်ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ မြောက်ဦးမှာ ဧပြီလ ၅ ရက်၊ဒီနေ့ နေ့လည်က စစ်ကျန်ဗုံးပေါက်ကွဲလို့ အရပ် သားနှစ်ဦးဒဏ်ရာရသွားတယ်လို့ မြောက်ဦးဒေသခံတွေက ဆိုကြပါတယ်။ အဲဒီမြောက်ဦးမြို့ ကျောက်ရာဇ်ကေရပ်ကွက်က အသက်သုံးဆယ်သုံးနှစ်အရွယ်ဦးစိုးချေ၊ အသက်နှစ်ဆယ့်ရှစ်နှစ်အရွယ်ကိုထွန်းလင်းချေ ဒဏ်ရာရသွားတာလို့ ဒေသခံတွေကဆိုကြပါတယ်။ အဲဒီဗုံးသီးပေါက်ကွဲမှုကြောင့် သူတို့နှစ်ဦးမှာ ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ ...

မောင်တူရေးသည်။ အခွန်ဟူသည် အဘယ်နည်း။ "ဘောဂဗေဒစကားရပ်အရအခွန်ကောက်ခံခြင်းဆိုသည်မှာ အိမ်ထောင်စုများ သို့မဟုတ် လုပ်ငန်းများထံမှ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို နိုင်ငံတော်သို့ လွှဲပြောင်းခြင်းဖြစ်သည်။" ဟု ယဉ်ကျေးစွာအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ထားသည်။ သာမန်လူများတိုက်ရိုက်နားလည်ရန်အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ရပါက "အခွန်ဟူသည်မိမိ၏ ပိုင်ဆိုင်မှု၊ခံစားခွင့်များကို မိမိမှအုပ်ချုပ်သူထံလွဲပြောင်းပေးနေရခြင်း" ဖြစ်သည်။ မိမိဘဝရှင်သန်မှုအစိတ်အပိုင်းများကိုအုပ်ချုပ်သူထံသို့လွဲပြောင်းပေးနေရခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ "အဘယ်ကြောင့် ထိုသို့ ...

မောင်တူရေးသည်။ နိုင်ငံရေးနယ်ပါယ်ဘက်မှသုံးနှုန်းသော အင်စတီကျူးရှင်းအဓိပ္ပါယ်သည် ကျယ်ဝန်းပေသည်။ အင်စတီကျူးရှင်းအပေါ် ဥပမာပေးရသော် "သူ့အလိုလိုလည်ပတ်နေသော စက်ရုံတရုံ" အဖြစ် ဥပ မာပေးပါမည်။ စက်ရုံတွင် အလုပ်သမားများရှိသည်။ စီမံခန့်ခွဲသူရှိသည်။ စက်ရုံအတွက်လိုအပ်သော ကုန်ကြမ်းများရှိသည်။ လည်ပတ်နေသော စက်ပစ္စည်းကိရိယာများရှိသည်။ မည်သို့မည်ပုံ အလုပ်လုပ်ရမည်ဆိုသည့်စည်းမျဉ်းများရှိသည်။ ...

အာရက္ခတပ်တော်(AA) သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ရှေးဟောင်းယဥ်ကျေးမှုနယ်မြေ မြောက်ဦးမြို့မှာ တက်တူးဆိုင်ဖွင့်လုပ်ကိုင်နေသူတဦးရှိနေပါတယ်။ သူဟာ မြောက်ဦးမြို့နယ်၊ လေးမြို့ချောင်း၊ ကုန်းချောင်းကျေးရွာက အသက်နှစ်ဆယ်ငါးနှစ်အရွယ်ကိုကြည်စိုးဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ ပန်းချီပညာကို ကလေးဘဝကတည်းက ဝါသနာပါခဲ့တာဖြစ်ပြီး မန္တလေးမှာကျောင်းတက်နေခဲ့ချိန်ရှစ်တန်းကျောင်းသားဘဝကတည်းကတက်တူးလောကကိုစဝင်ရောက်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။ သူကျောင်းသားဘဝဘော်ဒါဆောင်မှာနေခဲ့ချိန်ကတည်းက သူ့သူငယ်ချင်းတွေကို ဘောပန်တွေနဲ့အရုပ်တွေဆွဲပေးခဲ့ဖူးတယ်လို့ သူ့ဝါသနာတွေကို ...

မောင်တူရေးသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် မည်သည့်အဖွဲ့အစည်းမဆို အဖွဲ့ဝင်များသည် မိမိ၏တာဝန်၊ လိုက်နာရမည့်စည်းကမ်း၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်ဆိုသည့်အချက်များကို အသေးစိတ်နားလည်သဘောပေါက်ရန်လိုအပ်ပေသည်။ အဖွဲ့အစည်းတခု၏အသက်သွေးကြောသည် ထိုအဖွဲ့အစည်း၏ ဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းများပင်ဖြစ်ပေသည်။ ထိုဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းများတွင် အဖွဲ့အစည်း၏ ရည်ရွယ်ချက်၊ ကျင့်ဝတ်၊ စံနှုန်းများ၊ အကောင်အထည်ဖေါ်ရမည့်လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ တာဝန်ခွဲဝေမှုနှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးများ ...

မောင်တူရေးသည်။ ၄။ ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီနှင့်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာအခွင့်အရေးနှင့် ထောက်ပံအတည်ပြုခံရသောအခွင့်အရေး (Constitutional Rights and Affirmative Rights) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာအခွင့်အရေးသည် မည်သည့်အချိန်၊ မည်သည့်နေရာတွင်မဆို လုံးဝအထိအခိုက်မခံနိုင်သော အခွင့်အရေးဖြစ်ပေသည်။ ထောက်ပံအတည်ပြုခံရသောအခွင့်အရေးဆိုသည်မှာ အစိုးရမှနစ်နာသည်ဟုထင်မြင်လာသောအချိန်အခါမျိုးတွင်မှ ထိခိုက်နစ်နာသောအုပ်စုအပေါ် ပြန်လည်ကုစားရန်အတွက် အသိအမှတ်ပြုထောက်ပံအတည်ပြုပေးသည့်သဘောဖြစ်ပေသည်။ အထက်တွင်ဖေါ်ပြခဲ့သောစံနှုန်းများကို ...

အာရက္ခတပ်တော်(AA) သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားတဲ့မြောက်ဦးမြို့နယ်ရှိ ကားလမ်းဘေးတနေရာမှာ တာယာအဟောင်းတွေကို အသုံးချအသက်မွေးဝမ်း ကျောင်းနေကြသူတွေရှိနေကြပါတယ်။ သူတို့ဟာ စစ်တွေမြို့နယ်က စစ်ဘေးရှောင်လာကြတဲ့ဒေါ်မခင်ညွှန်နဲ့ကိုထွန်းထွန်းဝင်းမောင်နှမနှစ်ယောက်ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့မောင်နှမနှစ်ဦးဟာ စစ်တွေ-ရန်ကုန်ကားလမ်းဘေးတနေရာမှာ တာယာအထွေထွေလက်မှုလုပ်ကို လုပ်ကိုင်အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းနေကြသူတွေဖြစ်ကြပါတယ်။ သူတို့ဟာ တာယာအဟောင်းတွေကို လူစီးဖိနပ်တွေပြုလုပ်ရောင်းချနေကြသလို မီးစက်တွေအတွက်လိုအပ်တဲ့ဖလပ်ပြားတွေကိုလည်း ပြုလုပ်ရောင်းချနေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတာယာဖိနပ်တရံကို ကျပ်တသောင်းလေးထောင်သတ်မှတ်ထားပြီးတာရှည်ခံသလိုအကြမ်းလည်းခံတာမို့ ...